ยาพาราเซตามอล

ยาพาราเซตามอล

            ยาพาราเซตามอล (paracetamol) เป็นยาที่มีฤทธิ์แก้ปวดลดไข้ ที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย สามารถใช้ได้ทั้งเด็ก และผู้ใหญ่ รวมถึงปลอดภัยในหญิงตั้งครรภ์ และหญิงให้นมบุตรเมื่อใช้ในขนาดที่เหมาะสม

รับประทานอย่างไร

            ขนาดยาพาราเซตามอลที่เหมาะสมคือ 10 – 15 มิลลิกรัม/กิโลกรัม โดยรับประทานทุก 4-6 ชั่วโมง หรือเมื่อมีอาการ ดังนั้นการรับประทานยาจึงควรให้เหมาะสมกับน้ำหนักตัว เช่น น้ำหนักตัว 50 กิโลกรัม ควรรับประทานเท่ากับ 500 – 750 มิลลิกรัม (ก็คือพาราเซมอล 500 มิลลิกรัม จำนวน 1 เม็ดนั่นเอง) เด็กไม่ควรรับประทานติดต่อกันเกิน 5 วัน ผู้ใหญ่ไม่ควรรับประทานติดต่อกันเกิน 10 วันผู้ที่เป็นไข้ (ทั้งเด็กและผู้ใหญ่) ไม่ควรทานติดต่อกันเกิน 3 วัน

การรับประทานยามากเกินไป (overdose) จะเกิดอะไรขึ้น

            การได้รับยามากเกินไป ไม่ได้ช่วยให้ได้ผลการรักษามากขึ้น แต่กลับเป็นการทำให้ร่างกายได้รับสารพิษมากขึ้น สำหรับยาพาราเซตามอลหากได้รับเกินขนาด (150 มก./กก. ของน้ำหนักตัว ภายในครั้งเดียว หรือรับประทานต่อเนื่องเกิน 150 มก./กก.ของน้ำหนักตัว ภายใน 1-2 วัน หรือ เกิน 100 มก./กก.ของน้ำหนักตัว ภายใน 3วัน) อาจทำให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ซึมลง ความดันลดลง หรือในบางรายที่กินเกินขนาดมากๆ อาจส่งผลให้การทำงานของตับและไตเสียได้

ข้อควรระวังในการใช้ยา

• ผู้ป่วยโรคตับไม่ควรใช้ยา
• ผู้ที่ดื่มเหล้าเป็นประจำ อาจเกิดพิษต่อตับจากยาได้มากขึ้น
• ผู้ที่แพ้ยาพาราเซตามอลเกิดผื่น คัน แดง หรือมีไข้ ควรหยุดใช้ยาทันทีและรีบไปพบแพทย์

ปัญหาที่พบได้จากการใช้ยา

• ลืมรับทานยาต้องทำอย่างไร

ให้ทานทันทีที่นึกได้ และทานเม็ดต่อไปหลังจากนั้น 4 – 6 ชั่วโมง โดยไม่ต้องทานทีเดียว 2 เท่า

เพื่อชดเชยที่ลืม

• ทานยาซ้ำซ้อนโดยไม่รู้ตัว

มักเกิดเมื่อผู้ป่วยซื้อยาแก้ไข้หวัดแบบเม็ดรวม เช่น Decolgen®หรือ Tiffy® ซึ่งเป็นชื่อการค้ามาทาน และทานพาราเซตามอลร่วมด้วย โดยที่ไม่รู้ว่าในยาเม็ดรวมนั้นก็มียาพาราเซตามอลอยู่แล้ว ดังนั้นจึงทำให้ผู้ป่วยได้รับยามากเกินความจำเป็น และอาจเพิ่มโอกาสเกิดพิษจากการใช้ยาได้ ดังนั้นผู้ป่วยควรระวังการใช้ยาซ้ำซ้อน เพื่อป้องกันพิษจากการใช้ยา